ตลอดปี 2566 ที่ผ่านมา นับเป็นปีขาลงของอุตสาหกรรมเพชร เพราะไม่เพียงได้รับผลกระทบจากปัญหาเศรษฐกิจซบเซา สงครามรัสเซีย-ยูเครน ราคาปรับตัวลดลง ซึ่งผลกระทบดังกล่าวส่งผลเป็นลูกโซ่ต่อเนื่องมา ส่งผลต่อความเชื่อมั่นของผู้บริโภคลดลงจากความกังวลต่อปัจจัยดังกล่าว ทำให้ความต้องการของผู้บริโภคเพชรในตลาดสำคัญทั่วโลกลดลง เช่นเดียวกับผลกระทบที่เกิดขึ้นในอิสราเอล ผู้เล่นที่สำคัญในตลาดเพชรของโลก
อิสราเอลนั้นเป็นหนึ่งในผู้เล่นรายสำคัญของโลกในอุตสาหกรรมเพชรมายาวนาน ทั้งในด้านการเจียระไนและศูนย์กลางการค้าเพชร ซึ่งก็ไม่อาจหลีกเลี่ยงกระทบที่เกิดขึ้นดังกล่าวได้ ทว่าในเดือนตุลาคมปี 2566 ได้เกิดการปะทุของสงครามอิสราเอล-กลุ่มฮามาส ทำให้สถานการณ์แย่ลงไปอีก โดย Boaz Moldawsky ประธานศูนย์ Israel Diamond Exchange (IDE) ได้ให้ข้อมูลว่า การค้าเพชรต้องหยุดชะงักงันหลังการเกิดสงคราม สายการบินต่างประเทศที่เคยใช้ส่งสินค้าต่างหยุดดำเนินการ ต้องพึ่งพา El Al สายการบินแห่งชาติของอิสราเอลแทน ซึ่งสามารถแก้ไขกลับมาส่งออกได้ แต่ทำให้ผู้ซื้อที่เคยเข้ามาค้าขายในอิสราเอลไม่กลับมาอีก
หลังจากสงครามกว่า 4 เดือนมาแล้ว ตลาดการค้าในอิสราเอลยังคงอ่อนแอ ทั้งจากกำลังซื้อที่ถดถอยลงของตลาดสหรัฐฯ และจีน อันเนื่องมาจากปัญหาเศรษฐกิจตกต่ำ และสงครามระหว่างอิสราเอลและกลุ่มฮามาส คิดเป็นสัดส่วนจากผลกระทบ 80% และ 20% ตามลำดับ โดยข้อมูลจากกระทรวงเศรษฐกิจและอุตสาหกรรม พบว่า การส่งออกเพชรเจียระไนสุทธิ (หักสินค้าส่งคืนแล้ว) ในเดือนธันวาคม 2566 คิดเป็นมูลค่า 11.7 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ลดลงถึง 93% เมื่อเทียบกับเดือนเดียวกันของปีก่อนหน้า ขณะที่เดือนมกราคม 2567 การส่งออกก็ยังคงลดลงต่อเนื่อง โดยลดลง 21% เมื่อเทียบกับเดือนเดียวกันของปีก่อนหน้า
จากปัญหาที่อุตสาหกรรมเพชรของอิสราเอลประสบ ภาครัฐได้อนุมัติโครงการจ่ายเงินชดเชยภาคธุรกิจที่ได้รับผลกระทบจากสงคราม ส่วน IDE เองนั้น จะสนับสนุนอุตสาหกรรมด้วยการทำแคมเปญเขตปลอดภาษีในศูนย์กลางการซื้อขายเพชรที่ Ramat Gan เพื่อจูงใจบริษัทต่างชาติในการทำธุรกรรมกับบริษัทท้องถิ่นโดยไม่เสียภาษี
แม้ว่าหลายฝ่ายจะมีมาตรการออกมาช่วยเหลือภาคอุตสาหกรรมเพชรในประเทศแล้ว แต่ด้วยปัญหาทั้งภายในและภายนอกประเทศของอิสราเอลที่ยังยืดเยื้อต่อเนื่อง จึงอาจกล่าวได้ว่า ปี 2567 นี้ ก็ยังไม่ใช่ปีที่โรยด้วยกลีบกุหลาบของอุตสาหกรรมเพชรในอิสราเอล
จัดทำโดย นายพุทธิพร วิชัยดิษฐ
สถาบันวิจัยและพัฒนาอัญมณีและเครื่องประดับแห่งชาติ (องค์การมหาชน)
กุมภาพันธ์ 2567